فهرست مطالب
قسمتی از بدن که به نام شانه شناخته میشود، در واقع یک گردهمایی از تعدادی مفصل، تاندون و عضله است که دامنهی حرکتی وسیعی برای دست فراهم میکنند تا بتوان به کمک آن حرکات مختلفی از خاراندن پشت گرفته تا پرتاب توپ را انجام داد. البته این تحرک زیاد، هزینههایی را نیز مانند بیثباتی مفصل و یا آسیب به بافت نرم و درد در پی دارد. درد شانه ممکن است تنها در زمان حرکت دادن شانه و یا به هنگام ثابت بودن آن احساس شود. همچنین ممکن است این درد موقتی بوده و با گذشت زمان از بین برود و یا مزمن بوده و به تشخیص و درمان پزشکی نیاز داشته باشد.
دکتر وریانی با بهروز نگهداشتن روشهای درمانی خود، بالاترین استانداردها و جدیدترین تکنیکهای روز دنیا را برای درمان درد مفصل شانه ارائه میدهد. تمرکز او بر روی علت اصلی ایجاد درد در شانهی شما بوده و با درمان آن میتواند احتمال عود کردن دوبارهی عارضه را کاهش دهد.
انواع دردهای مفصل شانه
درد سوزشی = درد عصبی
درد مبهم = استخوانها یا مفاصل
درد پس از انجام فعالیت = عضلانی
تیر کشیدن = کشیده شدن ساختارها بر روی یکدیگر (مانند گیرافتادگی شانه و یا پارگی لابروم)
ناحیهی درد شانه
بیشتر افراد گمان میکنند که شانه به قسمت بین گردن و بالای بازو گفته میشود، بااینحال درد ناشی از شانه در واقع در بالای بازو احساس شده و ممکن است به درون دست منتشر شود. درد شانه نشاتگرفته از گردن، معمولاً بین شانه و گردن احساس میشود.
درد احساس شده در پشت استخوان کتف، معمولاً از ستون فقرات سینهای سرچشمه گرفته و یا به دلیل عارضههای مربوط به کتف ایجاد میشود.
مناطق باریک دردناک، در شکل زیر نشان دادهشدهاند. مناطق زیر عبارتاند از مفصل اخرمی-چنبری (ACJ)، مفصل جناغی-چنبری (PCJ) و عضلهی دو سر بازو.
علل شایع و علائم درد مفصل شانه
بیثباتی و دررفتگی شانه زمانی اتفاق میافتد که عضلات و رباطهای شانه، در اثر فعالیتهای ورزشی، زمین خوردن بر روی دست باز و یا پیچخوردگی شدید، بیشازحد تحمل خود کشیده شده و یا پاره شوند. از علائم این عارضه میتوان به درد و یا ضعف دست و همچنین احساس لقی اشاره کرد.
پیچخوردگی و یا جداشدگی شانه زمانی اتفاق میافتد که رباطها به صورت جزئی یا کلی پاره شده و از استخوان جدا شده باشند. از علل شایع این عارضه میتوان به زمین خوردن و ضربهی مستقیم به قسمت جلو و یا بالای شانه اشاره کرد. از علائم این عارضه میتوان بدشکلی و شانه درد را نام برد.
تاندونیت شانه به معنی التهاب تاندونهای روتاتور کاف بوده و ممکن است در اثر فعالیتهای تکراری که در بالای سر انجام میشوند (مانند پرتاب توپ) ایجاد شود. تاندونهای ملتهب شده، ممکن است در بین استخوانهای کتف گیر افتاده – سندرم قفل شانه – و باعث پاره شدن روتاتور کاف شوند.
آماس کیسههای مفصلی زمانی اتفاق میافتد که تاندونیت و سندرم قفل شانه، باعث بروز التهاب در کیسههای مفصلی محافظ شانه شوند.
آسیب روتاتور کاف به پارگی و یا جدا شدن یک یا چند تاندون شانه میگویند که در سنین میانسالی تا اوایل بزرگسالی بیشترین رواج را دارد. از علائم این عارضه میتوان به درد، مشکل در بالا بردن دست و ناراحتی به هنگام خوابیدن بر روی شانهی آسیبدیده اشاره کرد.
شانهی منجمد یا کپسولیت چسبنده عارضهای است که در طی آن نمیتوان شانه را حرکت داد. در طی این عارضه، کپسول شانه ضخیم و سفت شده و همچنین ممکن است مایع سینوویال در درون مفصل کمتر از حالت عادی وجود داشته باشد. اگر پس از انجام عمل جراحی یا وارد شدن آسیب، شانه بدون حرکت باقی بماند، ممکن است عارضه تشدید شود.
استئوآرتریت یک بیماری مزمن تخریبی بوده که در طی آن غضروف و غشای مفصل تخریب شده و باعث درد و گرفتگی به هنگام حرکت کردن استخوانها بر روی یکدیگر میگردد. استئوآرتریت معمولاً در افراد بالای ۵۰ سال رخ داده و در افرادی که سابقهی خانوادگی این بیماری را دارند، بیشتر دیده میشود.
الگوهای رایج درد شانه
الگوهای درد شانه برای اختلالات شایع شانه عبارتاند از:
سندرم قفل شانه
- درد شدید در قسمت جلویی شانه و پایین پشت بازو
- درد مبهم که در جلوی دست منتشر میشود
- سوزش در قسمت جلویی دست
پارگی روتاتور کاف
- درد شدید در قسمت پشتی شانه و قسمت پایین جلوی بازو
- درد مبهم مشابه الگوهای تیر کشیدن
آسیبشناسی مفصل اخرمی-چنبری
- درد شدید و تیر کشیدن با مرکزیت جلو و عقب شانه، بدون منتشر شدن به دست
- درد مبهم در پشت شانه
آرتروز گلنوهمورال
- درد شدید، تیر کشیدن، سوزش و درد مبهم در کل دست، از شانه تا کف دست
تشخیص درد شانه
علت درد شانه را میتوان به کمک علائم آن تشخیص داد و همچنین بهترین روشهای تشخیصی عبارتاند از عکسبرداری با اشعهی ایکس (به وسیلهی آن میتوان نگاه نزدیکی به استخوانها و مفاصل شانه داشت)، اسکن فراصوت، اسکن MRI (به وسیلهی آن میتوان به کیفیت بافتهای درونی شانه مانند ماهیچهها پی برد) و الکترومایوگرام که به وسیلهی آن میتوان صدمات عصبی را تشخیص داد.
درمان درد شانه
روشهای درمان شانه درد که در زیر آورده شده میتوانند برای مواردی که درد مزمن نبوده و یا در خواب فرد اختلال ایجاد نمیکند مؤثر باشند.بسته به علت بروز درد و علائم شما، روشهای درمانی مختلفی برای درمان درد شانه وجود دارد.
داروهای ضدالتهاب یا مسکنهای درد. آسپیرین، ناپروکسن و تایلنول میتوانند به تسکین و درمان شانه درد کمک کنند. از ژلهای ضدالتهاب بر روی شانهی آسیبدیده خود استفاده کنید.
یخ. یک بسته یخ یا نخود منجمد را در تکهای پارچه پیچیده و بر روی محل درد قرار دهید. این روش بهخصوص برای درد ایجادشده به دلیل فشار آمدن بیشازحد به شانه، مناسب است.
گرمکن برقی، حولهی گرم و کیسهی آبگرم. گرم کردن عضلات میتواند از درد آنها بکاهد. مراقب باشید که منبع گرما، برای پوست شما بیشازحد گرم نباشد. در صورت داغ بودن بیشازحد وسیلهی گرمایشی، میتوانید با پیچیدن آن در یک تکه پارچه، از تماس مستقیم آن با پوست جلوگیری کنید.
فیزیوتراپی روشهای درمانی متعددی را دربر میگیرد. روشهای به خصوصی برای کاهش دادن درد وجود دارند (مانند گرما و یخ، فراصوت، یونتوفورز و هیپرترمی). همچنین برای کاهش درد میتوان تمرینات کششی و تقویتی خاصی را انجام داد که به بهبود عملکرد شانه، از درد آن میکاهند.
تزریق کورتیکواستروئید به همراه داروهای بی حسی موضعی به منطقهی آسیبدیده.
تمرینات و ورزشهای مربوط به شانه
در ادامه تعدادی ورزش درد کتف آورده شده است:
کشیدن شانه به کمک دیوار
کشیدن شانه به کمک دستهی در
کشیدن شانه به کمک چارچوب در
کشیدن کمر با قفل کردن دستها در پشت
کشیدن بازو در بالای سر
ماساژ درمانی زانو.ماساژ میتواند به کاهش درد زانو و بهبود عملکرد آن کمک کند. با دادن ماساژ، سطح سروتونین در بدن افزایش مییابد. سروتونین به عنوان یک آنالژزیک طبیعی عمل میکند و در کاهش درد مؤثر است، همچنین اضطراب را کاهش داده و کیفیت خواب را بهبود میبخشد. هر فردی که با درد زانو، مفاصل یا هر قسمت دیگری از بدن روبهرو است، میتواند از تأثیرات آرامشبخش ماساژ بهرهمند شود.
ماساژ بعد از عمل. بافت اسکار ناشی از عمل جراحی از یک بیمار به بیمار دیگر متفاوت است؛ این مواد فیبری سخت (بافت اسکار) میتوانند دامنه حرکت شما را محدود کنند. ماساژ درمانی در شکستن بافت اسکار مؤثر است و میتواند فرایند بهبودی بیمار را سرعت بخشد.
پلاسمای غنی از پلاکت یا PRP. خون از بدن فرد گرفته میشود، تحت فرایند خاصی قرار میگیرد و سپس همراه با پروتئین غلیظی که به آن فاکتور رشد میگویند، به مفصل تزریق میشود. پلاسمای غنی از پلاکت قبلاً برای پیچ خوردگی پای ورزشکاران استفاده میشد اما شواهد امروزی نشان میدهد که برای درد زانو نیز مفید است.
تزریق پرولوتراپی. پرولوتراپی که مخفف «proliferation therapy» است، در واقع تولید سریع یا تکثیر کلاژن و غضروف (بافت نرمی که توانایی طبیعی بدن برای بهبودی را تسریع میکند) را توصیف میکند. معمولاً محلول پرولوتراپی شامل دکستروز (قند) و آب و گاهی اوقات شامل برخی مواد بدون ضرر مانند ویتامینها است. این محلول به ساختار تاندونها و رباطهایی تزریق میشود که میتوانند به طور موقت التهاب و فعالیت مکانیسم طبیعی خوددرمانی بدن را افزایش دهند. این کار درد را کاهش میدهد، استقامت مفاصل بیمار را بهبود میبخشد و همچنین دامنه حرکت را برای انواع مختلف درد ازجمله درد زانو افزایش میدهد.
اوزون تراپی (تزریق پرولوزون). پرولوزون یک نوع تزریق درمانی به بافت همبند است که محتوی مواد تولیدکننده کلاژن و گاز اوزون است؛ گاز اوزون میتواند بافت همبند داخل یا اطراف مفصل آسیبدیده یا ضعیف را ترمیم کند. پرولوزون به بافت همبند آسیبدیدهی داخل و اطراف یک مفصل تزریق میشود تا نواحی آسیبدیده را بازسازی کند. با ترمیم بافت همبند، دردهای مزمن به طور دائمی رفع میشود.
درمان به روش تحریک الکتریکی. اشکال مختلفی از تحریک الکتریکی وجود دارد که برای درد زانو مناسب هستند:
- تحریک الکتریکی عصبی عضلانی (NMES). در این روش یک عضله منقبضشده به صورت تصادفی از طریق پالسهای الکتریکی کوچک، مورد هدف قرار میگیرد. این پالسها عصبهای عضلات را تحت تأثیر قرار میدهند. این روش به طور مستقیم بعد از جلسه درمانی، درد زانو را کاهش میدهد.
- تحریک الکتریکی عصب با فرکانس بالا (h-TENS)
- تحریک الکتریکی عصب با فرکانس پایین (I-TENS)
- جریان الکتریکی تداخلی (IFC). IFC در درمان درد زانو مؤثرتر است.
- تحریک عصبی با روش تعاملی غیرتهاجمی (NIN)
- تحریک الکتریکی پالسی (PES)
عمل جایگزینی زانو.اگر گزینههای درمانی غیرتهاجمی نتایج مطلوب را به دست نیاورند، ممکن است بخواهید به جراحی روی آورید. در این روش جراحی، جراح تنهایی فمور (استخوان بالایی پا) و تیبیا (استخوان پایینی پا) را روکش میکند و غضروف آسیبدیده را با استفاده از پروتزهای فلزی و پلاستیکی جایگزین میکند. این روش بسیار قوی و مؤثر است و پس از درمان، شما قادر خواهید بود به تمامی فعالیتهای روزمره خود بازگردید و همچنین قادر خواهید بود از پلهها بالا و پایین بروید.