فهرست مطالب
یکی از شایع‌ترین انواع آرتروز، آرتروز مفصل ران و لگن است. این نوع آرتروز بر مفصل ران اثر می‌گذارد و شبیه اثر آرتروز بر زانو است. مفصل ران مفصلی است که استخوان لگن را به استخوان ران متصل می‌کند.
دکتر وریانی دارای تجارب بسیاری در تعویض اولیه و اصلاحی استخوان مفصل لگن و ران می‌باشد و به جزئیات فردی توجه بسیاری نشان می‌دهند. ایشان از انواع پروتز با جنس مختلف و روش‌های کم تهاجمی استفاده می‌نمایند.
عوامل مؤثر در ابتلا به آرتروز مفصل لگن و ران
سن: عوامل مؤثر بر آرتروز مفصل لگن و ران، افزایش سن را یکی از مهم‌ترین و قوی‌ترین آن‌ها تشکیل می‌دهند. این بیماری برای افراد زیر چهل سال به‌ندرت رخ می‌دهد، اما حداقل هشتاد درصد افراد بالای پنجاه و پنج سال برای اطمینان از وجود یا عدم وجود این اختلال، نیاز به عکس‌برداری با استفاده از اشعه ایکس دارند. با این حال، تمام افرادی که مورد آرتروز در عکس قرار گرفته‌اند، لزوماً درد مفصل یا مشکلات مفصلی دیگری را تجربه نمی‌کنند.
جنسیت: به دلایل نامعلوم خانم‌ها بین دو تا سه برابر بیشتر از آقایان به آرتروز مفصل لگن و ران مبتلا می‌شوند.
چاقی: در افراد چاق احتمال ابتلا به بیماری آرتروز مفصل لگن و ران بیشتر است. کاهش وزن از خطرات و احتمال ابتلا به بیماری می‌کاهد.
شغل: آرتروز زانو در افراد دارای مشاغلی که نیاز به چمباتمه زدن یا زانو زدن‌های مداوم دارند، بیشتر اتفاق می‌افتد؛ مثل پنبه‌زن‌ها، کارگران اسکله، کارگران کشتی‌سازی و نجاران.
آرتروز مفصل لگن و ران در کارگران مزرعه، کارگران ساختمانی و افرادی که شغلشان نیاز به بلند کردن اجسام سنگین دارد بیشتر اتفاق می‌افتد، همچنین افرادی که زیاد می‌ایستند یا زیاد راه می‌روند ریسک بالایی برای ابتلا به این بیماری درند.
ورزش: احتمال ابتلا به بیماری آرتروز مفصل لگن و ران برای افرادی که ورزش‌های خاص نظیر کشتی، بوکس، بیس‌بال، دوچرخه‌سواری، پاراشوتینگ، ژیمناستیک، رقص باله، فوتبال و فوتبال آمریکایی انجام می‌دهند، بیشتر است در مقابل در افرادی که می‌دوند افزایش احتمال ابتلا به بیماری آرتروز مفصل لگن و ران دیده نشده است.
علائم بیماری آرتروز مفصل لگن و ران
درد: مهم‌ترین علامت بیماری آرتروز مفصل لگن و ران درد مفاصل است به‌طوری‌که با افزایش تحرک و فعالیت، درد تشدید شده و با کاهش فعالیت و استراحت درد کاهش می‌یابد. در موارد شدید، ممکن است در شب یا در زمان استراحت هم درد وجود داشته باشد. درد معمولاً در ناحیه مفصل و اطراف آن احساس می‌شود. به‌هرحال در برخی موارد ممکن است درد به نواحی دیگر هم سرایت کند. برای مثال درد آرتروز استخوان ران ممکن است در زانو هم احساس شود.
مفاصل درگیر با آرتروز ممکن است به لمس کردن حساس باشند. معمولاً میزان درد در طول زمان ثابت است. هر تشدید ناگهانی درد ممکن است نشان‌دهنده بیماری‌های زمینه‌ای دیگر نظیر نقرس باشد.
چوب شدگی: چوب شدگی در صبح از علائم رایج آرتروز است. این حالت چوب شدگی معمولاً تا سی دقیقه بعد از بیدار شدن برطرف می‌شود، اما در طول روز و در زمان‌هایی که فعالیتی انجام نمی‌شود، مجدداً اتفاق می‌افتد. برخی از افراد با تغییرات آب‌وهوا متوجه تغییراتی در علائم بیماری می‌شوند.
تورم ( آب آوردن): آرتروز ممکن است باعث نوعی از تورم مفصلی که به آن “آب آوردن” گفته می‌شود و باعث تجمع مایع اضافی در مفصل می‌گردد، شود.
صدای تق‌تق مفصل (کریپتوس): حرکت در مفاصل درگیر با آرتروز ممکن است با صدای تق‌تق یا احساس خرد شدن همراه باشد که به آن کریپتوس گفته می‌شود. این احساس به دلیل ناهموار و خشن شدن سطح صاف و طبیعی داخل مفصل به وجود می‌آید.
زائده استخوانی (استئوفیت): آرتروز معمولاً باعث ایجاد زائده‌های استخوانی که به آن‌ها استئوفیت یا خار استخوان می‌گویند، می‌شود. این برآمدگی در زیر پوست و در نزدیکی مفصل احساس شده و معمولاً با گذشت زمان بزرگ‌تر می‌شود.
علائم در مفاصل خاص: آرتروز روی همه مفاصل به‌صورت یکسان تأثیر نمی‌گذارد. این بیماری معمولاً روی انگشتان، زانوها، استخوان ران‌ها و ستون فقرات تأثیر می‌گذارد و به‌ندرت در آرنج‌ها، مچ دست و مچ دست تأثیر دارد. علاوه بر این، بیماری آرتروز روی هر طرف بدن اثری متفاوت نسبت به طرف دیگر دارد.
تشخیص بیماری آرتروز مفصل لگن و ران
مراحل تشخیص بیماری آرتروز مفصل لگن و ران با آزمایش‌های فیزیکی کامل که توسط دکتر صورت می‌گیرد شروع می‌شود
- عکس‌برداری به‌وسیله اشعه ایکس به پزشک کمک می‌کند تا میزان پیشرفت بیماری و آسیب‌دیدگی مفصل لگن و ران و علت ایجاد آن را بررسی نماید.
- آزمایش‌های دیگر برای تشخیص علل بیماری و احتمال وجود بیماری‌های دیگر که باعث تشدید روند تخریب‌کننده بیماری است، لازم است.
- برای تشخیص اینکه آیا علت بیماری وجود مشکل سیاه شدن سر استخوان ران (AVN) است یا خیر از عکس‌برداری ام – آر – آی استفاده می‌شود.
- برای تشخیص انواع دیگر آرتروز یا عفونت در ران نیز آزمایش خون گرفته می‌شود.
درمان‌های آرتروز مفصل لگن و ران
درمان غیر جراحی آرتروز مفصل لگن و ران
درمان ارتروز لگن به طور قطعی وجود ندارد ولی روش‌های درمانی برای کاهش ناراحتی و کنترل تخریب مفصل ناشی از این بیماری وجود دارد.
دارو: پزشک ممکن است بعد از تشخیص آرتروز لگن برای کنترل درد داروهایی تجویز کند:
- داروهای ضدالتهابی نظیر ایبوپروفن
- کورتیکواستروئید ها، تزریق برای جلوگیری التهاب در مفصل
- دارو های ضد روماتیسمی برای بهبود علائم (SMARD) و داروهای ضد روماتیسمی برای بهبود بیماری (DMARD)
عصا و واکر: وسایلی نظیر عصا و واکر به بیمار برای راه رفتن آسان‌تر و مطمئن‌تر کمک می‌کند.
درمان فیزیکی: این درمان‌ها نقش بسیار حیاتی در مدیریت درمان غیر جراحی آرتروز مفصل لگن و ران دارند.
- هدف اولیه از درمان‌های فیزیکی یادگیری چگونگی کنترل علائم و افزایش حداکثری کارکرد ران‌ها و مفاصل ران‌ها است.
- یادگیری راه‌های آرام کردن درد و علائم دیگر شامل ماساژ و گرما درمانی
- یک عصا یا واکر برای کاهش فشار روی مفاصل ران‌ها در هنگام راه رفتن موردنیاز است.
- محدوده‌ای از حرکات و تمرینات کششی برای بهبود حرکت در مفاصل ران‌ها
جهت بزرگنمایی بر روی تصویر کلیک کنید
[dopts id=”3″]
- در تصاویر تمرینات تقویتی برای کمک به پایداری مفاصل و پیشگیری از جراحات احتمال آتی نشان داده شده است
- هر تراپیست نکاتی را به بیمار برای به حداقل رساندن کشیدگی مفصل توصیه می‌کند.
یوگا برای آرتروز مفاصل
تغییر سبک زندگی
تغییر سبک زندگی هم به کاهش علائم آرتروز مفاصل ران کمک می‌کند که برخی از این اصلاحات عبارت‌اند از:
- نگه‌داشتن وزن سالم (کاهش وزن در صورت نیاز)
- مدیریت صحیح و مناسب درد
- تغییرات حرکتی در جهت به حداقل رساندن فشار بر روی ران‌ها
- انجام تمرینات ورزشی تقویتی
جراحی برای درمان آرتروز مفصل لگن و ران
در موارد شدید که درمان‌های غیر جراحی تأثیری بر بهبود بیماری ندارد، عمل جراحی برای درمان آرتروز توصیه می‌شود.
آرتروسکوپی (جراحی سوراخ کلید)
- جراح با استفاده از آرتروسکوپ داخل مفصل ران را دیده و شرایط آن را بررسی می‌کند.
- آرتروسکوپ دوربین مانیتور داری است که از طریق یک سوراخ یا شکاف کوچک در محل مفصل قرار می‌گیرد.
- در طول فرایند، جراح از تکنیک‌های متعددی برای کنترل درد در بیمار کمک می‌گیرد.
- یکی از روش‌ها پاک و برداشتن تکه‌های شل غضروف از داخل مفصل است، راه دیگر برداشتن تکه‌های کوچک نسج که باعث آزار در مفصل ران می‌شود، است.
- این فرایند برخی مواقع برای کاهش موقت علائم مفید است و در زمانی که آرتروز تازه شروع شده است به کار برده می‌شود.
مزایای آرتروسکوپی
در مقایسه با جراحی باز مفاصل، مزایای آرتروسکوپی عبارت‌اند از:
- ریکاوری سریع‌تر
- زخم، برش و اسکار کمتر
- حداقل آسیب به بافت
مراقبت‌های پس از عمل آرتروسکوپی
زخم ناش از عمل آرتروسکوپی بسیار کوچک و حدود سه میلی‌متر است.
- لباس کمی در اطراف زخم باید پوشیده شود و محل زخم خشک نگه داشته شود.
- تمریناتی برای بهبود حرکت مفصل باید انجام شود.
- رژیم غذایی و محدودیت غذایی پس از عمل وجود ندارد.
- درد و تورم ناچیزی وجود دارد ولی داروهای ضد درد باید استفاده شود.
- در صورت احساس درد غیرمعمول، تورم و قرمزی مفصل باید به پزشک مراجعه شود.
تعویض مفصل ران و جایگزینی مفصل مصنوعی ران
- جایگزینی مفصل مصنوعی ران آخرین راه‌حل برای آرتروز شدید مفصل ران است.
- این روش یک روش درمانی مطمئن، مؤثر و قطعی برای درمان بیماری آرتروز مفصل لگن و ران بسیار حاد است.
- با پیشرفت علم در طراحی و تکنیک‌های عمل جراحی جایگزینی مفصل مصنوعی ران هم برای افراد جوان و هم برای افراد مسن‌تر قابل استفاده است و اغلب برای استفاده تا آخر عمر برای بیمار قابل پذیرش است.
- فرایندهای بسیار پیشرفته‌تر مانند روکش ران برای عملکرد مطلوب‌تر مفصل مصنوعی ران وجود دارد که برای بیماران جوان با حداکثر ماندگاری و انعطاف‌پذیری فیزیکی استفاده می‌شود و با وجود آن حتی می‌توان کار، ورزش و بازی هم کرد.
- به‌هرحال، با تعویض کل مفصل ران اکثر بیماران پس از دو تا سه ماه پس از عمل جراحی می‌توانند به زندگی عادی و انجام فعالیت‌های روزمره خود بپردازند.
جراحی استئوتومی
- جراحی استئوتومی ران در مواردی که آرتروز شدت کمتری دارد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- با جراحی استئوتومی سطح مفصل بریده‌شده و مجدداً در جای صحیحش قرار داده می‌شود ؛با این عمل مفصل ران در محل درست خود قرار گرفته و خواهد توانست وزن بدن را تحمل کند.
- فقط گروهی از بیماران برای عمل استئتومی انتخاب می‌شوند.
