شکستگی مفصل ران یا شکستگی لگن، به دستهای از شکستگیها اطلاق میشود که در ربع بالایی استخوان فمور (ران) اتفاق میافتند. میزان شکستگی، به نیروهای درگیر بستگی دارد. انتخاب نوع جراحی مورد استفاده برای درمان شکستگی لگن و ران عمدتاً بر اساس استخوانها و بافت نرم آسیبدیده یا سطح شکستگی صورت میگیرد.
بر اساس ناحیهای از مفصل ران که دچار شکستگی شده است و با توجه به آشنایی دکتر وریانی با سیستمهای مختلف موجود و مهارت و تجربه ایشان در مدیریت این آسیبها، در مورد بهترین روش درمان شکستگی مفصل ران شما تصمیمگیری خواهد شد. شما میتوانید از طریق شماره تلفنهای ۰۲۱۲۲۹۲۳۷۱۱ و ۰۹۳۵۶۴۰۰۹۲۹ با ما تماس حاصل فرمایید.
آناتومی
مفصل ران، مفصلی گوی و کاسهای است. این مفصل اجازهی خم شدن و چرخش در لگن خاصره را به بخش بالایی پا میدهد. آسیبهای وارده به بخش کاسهای یا حفرهی استابولار بعنوان شکستگی مفصل ران تلقی نمیشود. مدیریت شکستگیهای این ناحیه، مقولهای کاملاً متفاوت است.
انواع مختلف شکستگی مفصل ران
بهطور کلی، سه نوع مختلف از شکستگی استخوان ران وجود دارد. نوع این شکستگیها، بسته به منطقهای از بخش بالایی استخوان ران که درگیر شده است، تعیین میشود.
شکستگیهای گردن استخوان ران
این دسته از شکستگیها در گردن و سر استخوان ران رخ میدهند و معمولاً درون کپسول مفصلی قرار میگیرند. کپسول مفصلی بافت نرمی است که مایع روانکننده و مایع تغذیهی مفصل ران را در برمیگیرد.
شکستگی اینترتروکانتریک
این شکستگی بین گردن استخوان ران و برجستگی کوچکی که تروکانتر کوچک نامیده میشود، رخ میدهد. تروکانتر کوچک نقطهی اتصال یکی از عضلات اصلی ران است. شکستگی اینترتروکانتریک عمدتاً در ناحیهی بین تروکانتر کوچک و تروکانتر بزرگ اتفاق میافتد.
شکستگی سابتروکانتریک
این شکستگی در بخش پایینی تروکانتر کوچک، در محدودهی بین تروکانتر کوچک و تقریباً دو و نیم اینچی زیر آن قرار میگیرد. در موارد وخیمتر، میزان شکستگی ممکن است از این نواحی فراتر رود. این مورد در هنگام جراحی ترمیمی مد نظر گرفته میشود.
علل
- سقوط و یا ضربه مستقیم. شکستگی مفصل ران عمدتاً در اثر سقوط و یا یک ضربه مستقیم به سمت ران رخ می دهد.
- وضعیتهای پزشکی از قبیل:
- پوکی استخوان
- سرطان
- آسیبهای ناشی از استرس
می توانند استخوان و مفصل تضعیف کنند و امکان بروز شکستگی در این مناطق را افزایش دهند. در موارد شدید، ممکن است مفصل ران صرفاً در اثر ایستادن بر روی پا و یا چرخاندن آن بشکند.
عوامل خطر
- جنسیت. حدود ۷۰ درصد از شکستگی مفصل ران در زنان رخ میدهد.
- شرایط مزمن پزشکی
- غدد درون ریز. مانند تیروئید پرکار، میتواند منجر به شکنندگی استخوانها شود.
- اختلالات روده. منجر به کاهش جذب ویتامین D و کلسیم خواهد شد.
- اختلال شناختی. خطر سقوط را افزایش میدهند.
- برخی از داروها. داروهای کورتیزونی، مانند پردنیزولون، در صورت مصرف در دراز مدت میتوانند بافت استخوانی را تضعیف کنند.
- مشکلات تغذیه. کمبود کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی دوران جوانی، تراکم توده استخوانی را کاهش میدهد و بعدها در زندگی، احتمال شکستگی استخوانها را افزایش مییابد.
- فعالیت بدنی. ورزشهای تحمل وزن مانند پیادهروی، به تقویت استخوانها و عضلات کمک میکند و احتمال افتادنها و شکستگی را کاهش میدهد.
- دخانیات و مصرف الکل
علائم
- بیمار با شکستگی مفصل ران بیشتر، در قسمت بیرونی بالای ران یا در کشاله ران احساس درد میکند.
- نارحتی زیادی با هرگونه خمکردن و یا چرخش مفصل ران ایجاد خواهد شد.
- اگر استخوان در اثر بیماری (مانند آسیب ناشی از استرس یا سرطان) تضعیف شده باشد، بیمار ممکن است مدتی قبل از شکستن، متوجه درد در کشاله ران یا مناطق اطراف آن شود.
- اگر استخوان بهطور کامل بکشند، پای آسیبدیده ممکن است کوتاهتر از پای سالم به نظر برسد.
- بیمار در یک موقعیت بیحرکت، زانو و پای آسیبدیدهی خود را به حالت چرخیده به سمت بیرون نگه میدارد (وضعیت چرخش خارجی).
تشخیص
تصویربرداری
اشعه ایکس. تشخیص شکستگی مفصل ران عمدتاً به کمک تصویر برداری اشعه ایکس از مفصل ران و استخوان فمور (ران) انجام میشود.
تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI). اسکن MRI معمولاً یک شکستگی پنهان را نشان میدهد.
توموگرافی کامپیوتری یا سیتی اسکن (CT). در صورنی که بیمار به دلیل داشتن شرایط پزشکی خاصی، قادر به اسکن MRI نباشد، از سیتی اسکن استفاده میشود. لازم به ذکر است که سیتی اسکن از حساسیتی به اندازهی MRI برای دیدن شکستگیهای پنهان مفصل ران برخودار نیست.
درمان
استراحت در رختخواب
افرادی که به حدی بیمار هستند که امکان هیچگونه بیهوشی برای آنها وجود ندارد و همچنین افرادی که قبل از آسیبدیدگی نیز قادر به راه رفتن نبودند و محدود به یک تخت یا صندلی چرخدار بودند، ممکن است درمانی بدون نیاز به جراحی داشته باشند. همچنین برخی انواع شکستگیهایی که ثبات کافی دارند، میتوانند بدون نیاز به جراحی درمان شوند.
جراحی
معمولاً نوع جراحی شما، بسته به محل و شدت شکستگی، سن، شرایط زمینهای سلامت و همترازی استخوانهای شکستهشده (شکستگی همراه با جابهجاشدگی)، تغییر میکند. گزینههای ممکن برای جراحی عبارتند از:
ترمیم داخلی به کمک پیچ
در این روش پیچهایی فلزی درون استخوان قرار داده میشوند تا بخشهای شکستهی استخوان را تا درمان کامل شکستگی کنار هم نگهدارد. گاهی این پیچها به صفحهای فلزی که در امتداد استخوان ران قرار میگیرد، متصل میشوند.
جایگزینی بخشی از مفصل ران
در صورتیکه بخش انتهایی استخوان شکسته، جابهجا شده یا آسیب ببیند، دکتر وریانی ممکن است قسمت سر و گردن استخوان ران حذف و یک جایگزین فلزی (پروتز) به جای آن نصب کند.
تعویض کلی مفصل ران
در این روش بخش بالایی استخوان ران و بخش کاسهای استخوان لگن خاصره با اندامهایی مصنوعی جایگزین خواهند شد. تعویض کلی مفصل ران حتی اگر آرتروز یا آسیبهای پیشین عملکرد قبل از شکستگی این مفصل تحت تأثیر قرار داده باشند، باز هم گزینهی مناسبی خواهد بود.
بهبود
بیماران پس از ترخیص از بیمارستان میتوانند به خانههای خود بازگردند و یا برای دریافت کمک جهت بازیابی توانایی مجدد خود در راهرفتن به یک مرکز توانبخشی مراجعه نمایند.
مدیریت درد
پزشکان اغلب داروها را برای تسکین کوتاهمدت درد پس از عمل جراحی یا درد ناشی از جراحت تجویز میکنند. انواع مختلفی از داروها برای کمک به مدیریت درد در دسترس هستند، از جمله مخدرها، داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) و بیحسکنندههای موضعی.
توانبخشی
بیماران میتوانند با کمک یک فیزیوتراپ روز بعد از عمل جراحی از رختخواب خارج شوند. دکتر وریانی بر اساس نوع شکستگی و روش ترمیمی (روش تثبیت استخوان) که برای درمان بیمار استفاده شده است، میزان بار مجاز برای قرار گرفتن بروی پای آسیبدیده را تعیین میکند. فیزیوتراپیست برای کمک در به دست آوردن مجدد قدرت و توانایی راه رفتن با بیمار کار خواهد کرد. این فرایند ممکن است تا سه ماه به طول بیانجامد.