فهرست مطالب
ستون فقرات از استخوان‌های سختی به نام مهره تشکیل شده است. همانند سایر استخوان‌های بدن، مهره‌های کمر نیز ممکن است در معرض شکستگی قرار بگیرند. وقتی بدنه مهره شکسته می‌شود، این شرایط به عنوان شکستگی ناشی از فشار شناخته می‌شود. شکستگی‌های مهره بیشتر در ناحیه ایجاد می‌شوند، به ویژه در قسمت پایینی ستون فقرات در ناحیه سینه. عواملی مانند پوکی استخوان، سقوط شدید و سایر آسیب‌ها معمولاً منجر به شکستگی مهره‌ها می‌شوند.
به‌منظور درک بهتر علائم و روش‌های درمانی، باید درک مناسبی از آناتومی و ساختار کمر خود داشته باشید. به این معنی که باید با قسمت‌های مختلف سازنده‌ی ستون فقرات سینه‌ای آشنا بوده و طرز کار این قسمت‌ها را بدانید. بدنه‌ی مهره، قسمتی گرد و استخوانی است که بخش جلویی ستون فقرات را می‌سازد. شکستگی در اثر فشار معمولاً در بخش‌های تحتانی ستون فقرات سینه‌ای (مهره‌های T11 و T12) و در اولین مهره‌ی کمر ایجاد می‌شوند.
علل
شکستگی مهره‌های کمر به طور معمول ناشی از فشار بیش از حد بر روی بدنه مهره ایجاد می‌شود. در این نوع شکستگی، قسمت جلویی مهره خرد می‌شود و ستون فقرات به سمت جلو خم می‌شود. در این حالت، بافت استخوانی درون مهره خرد یا فشرده می‌شود. این عارضه ممکن است در شرایطی رخ دهد که ستون فقرات به سمت جلو خم شده و فشار جاذبه بر روی آن افزایش یابد. به عنوان مثال، زمین خوردن در حالت نشسته می‌تواند باعث خم شدن ستون مهره و افتادن سر به سمت جلو شود. این وضعیت همراه با فشار وارد بر باسن، فشار زیادی را بر روی جلوی ستون فقرات و بدنه مهره‌ها تمرکز می‌کند.
شکستگی‌های ناشی از فشار می‌توانند انواع مختلفی داشته باشند. اگر استحکام استخوان مهره برای تحمل فشار عادی ضعیف باشد، شکستن آن نیاز به نیروی بسیار کمی خواهد داشت. اغلب استخوان‌های سالم قادر به مقاومت در برابر فشار هستند و ستون فقرات نیز توانایی جذب و تحمل ضربه‌ها را دارد. با این حال، در صورت وجود ضربه قدرتمند کافی، ممکن است یک یا چند مهره شکسته شوند.
عوامل خطر
پوکی استخوان
یک علت شایع ایجاد شکستگی در اثر فشار در ستون فقرات می‌باشد. این بیماری استخوان‌ها را تضعیف کرده تا جایی که دیگر نمی‌توانند فشار عادی را تحمل کنند. این استخوان‌ها ممکن است در طول انجام فعالیت‌های عادی دچار شکستگی شوند.
در موارد حاد پوکی استخوان
یک حرکت ساده مانند خم شدن روبه‌جلو می‌تواند برای “خرد کردن” یک مهره کافی باشد. این نوع شکستگی مهره‌های کمر می‌تواند باعث کوتاهی قد و یا ایجاد قوز (کیفوز) شود، به‌خصوص در زنان مسن.
آسیب و ضربه
شکستگی‌های ایجادشده در اثر ضربه ممکن است به علت زمین خوردن، پریدن با نیروی زیاد، تصادفات رانندگی و یا هر اتفاق دیگری که نیرویی زیاد و فراتر از تحمل ستون فقرات را به آن وارد کند، ایجاد شوند.
سرطان منتشرشده به درون ستون فقرات
می‌تواند بافت‌های محافظت‌کننده از آن را تضعیف کند. متاستاز واژه‌ای است که برای منتشر شدن سلول‌های سرطانی در دیگر نقاط بدن استفاده می‌شود. استخوان‌های ستون فقرات، محل مناسبی برای رشد انواع مختلفی از سرطان‌ها می‌باشند. سرطان می‌تواند موجب تخریب تدریجی بخشی از استخوان شده و تا زمان خرد شدن، آن را تضعیف کند.
علائم
• اگر شکستگی در اثر یک آسیب شدید و ناگهانی ایجاد شود، احتمالاً در کمر، پاها و دست‌های خود درد شدیدی را احساس خواهید کرد.
• درصورتی‌که شکستگی موجب فشار آمدن به اعصاب ستون فقرات شود، ممکن است احساس ضعف و بی‌حسی به شما دست دهد.
• اگر شکستگی به‌صورت تدریجی ایجاد شود، درد ایجادشده معمولاً خفیف‌تر خواهد بود.
• ممکن است تا زمان بروز کامل شکستگی هیچ دردی احساس نشود.
• در موارد بسیار حاد شکستگی، قسمت‌هایی از مهره‌ی شکسته شده ممکن است به درون کانال نخاعی رفته و بر روی نخاع فشار وارد کنند. خوشبختانه این رخدادی شایع نیست.
تشخیص
قبل از انجام تشخیص توسط پزشک و طراحی برنامه‌ی درمانی مناسب، بررسی کامل سوابق پزشکی و معاینه‌ی فیزیکی موردنیاز خواهند بود. عوامل درونی زیادی وجود دارند که می‌توانند موجب احساس درد شوند. بنابراین تشخیص علت و ریشه‌ی ایجاد درد اهمیت زیادی دارد.
پس‌ازاین که پزشک شما به تشخیص علت ناراحتی نزدیک شد، آزمایشات تشخیصی زیر ممکن است انجام شوند:
• عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس: عکس‌برداری از ستون فقرات با اشعه‌ی ایکس می‌تواند محل وقوع شکستگی را مشخص کند.
• سی تی اسکن : اگر عکس‌برداری با اشعه‌ی ایکس وجود شکستگی را تائید کرد، ممکن است پزشک به‌منظور اطمینان از پایداری استخوان‌های شکسته شده و عدم ناراحتی اعصاب، یک سی تی اسکن نیز تجویز کند.
• میلوگرافی : اگر در مورد نخاع و اعصاب آن نگرانی وجود داشته باشد، ممکن است سی تی اسکن به همراه میلوگرافی انجام شود.
• اسکن MRI: درصورتی‌که سؤالاتی در مورد علت ایجاد درد وجود داشته و یا احتمال آسیب دیدن اعصاب توسط شکستگی وجود داشته باشد، ممکن است یک اسکن MRI انجام شود.
• اسکن استخوان: از اسکن استخوان برای تخمین سن شکستگی استفاده می‌شود. اگر شکستگی قدیمی بوده و اثراتی از شکستگی‌های دیگر التیام یافته وجود داشته باشد، می‌تواند گفت که فرد به پوکی استخوان مبتلاست. این عارضه در بیماران مسن‌تر و به‌خصوص در زنان اهمیت بیشتری دارد.
• معاینه‌ی عصبی: یک معاینه‌ی نورولوژیک انجام خواهد شد. در طول این معاینه، با بررسی عکس‌العمل‌ها، قدرت عضلانی و توانایی اعصاب حسی، قدرت اعصاب را محک می‌زنند. موارد غیرطبیعی در معاینه‌ی عصبی می‌توانند نشان‌دهنده‌ی آسیب عصبی باشند. در صورت آسیب به اعصاب نخاعی، حرکت بدن و پاسخ‌های عصبی مختل خواهند شد.
گزینه‌های درمانی
درمان محافظه‌کارانه
از رایج‌ترین روش‌های درمانی برای شکستگی مهره‌های ستون فقرات ناحیه‌ی سینه، می‌توان به داروهای مسکن درد، کاهش فعالیت و استفاده از بریس های طبی اشاره کرد.
داروهای مسکن درد
ممکن است داروهای مسکن معمولی برای شما تجویز شوند. به یاد داشته باشید که این داروها به بهبودی شکستگی کمکی نکرده و تنها در مدیریت درد به شما کمک می‌کنند.
کاهش فعالیت
به‌احتمال‌زیاد مجبور خواهید شد تا فعالیت‌های خود را محدود کنید. از انجام فعالیت‌ها و ورزش‌های شدید خودداری کنید. اجسام سنگین را بلند نکنید. از هرگونه فعالیتی که می‌تواند بر روی مهره‌ی شکسته‌ی شما فشار اضافی وارد کند پرهیز کنید. درصورتی‌که سن شما بالاست، ممکن است پزشک برای شما استراحت در بستر را تجویز کند. استخوان‌های مسن‌تر نسبت به استخوان‌های جوان‌تر ضعیف و نازک بوده و بهبودی آن‌ها مدت‌زمان بیشتری طول می‌کشد. از این شکستگی‌ها مانند شکستگی استخوان‌های دیگر، با دقت و جدیت مراقبت کنید.
بریس های طبی
یکدیگر از روش‌های رایج درمانی برای شکستگی مهره‌های کمر در اثر فشار، استفاده از بریس های طبی می‌باشد. ممکن است پزشک شما یک ارتوز مراقبتی برای کمر شما تجویز کند. این بریس از کمر شما مراقبت کرده و حرکات شما را محدود می‌کند. بریس ها طوری قالب‌ریزی شده‌اند که با بدن شما مطابقت پیدا کنند، مانند گچ گرفتن شکستگی‌های دیگر. بریس های استفاده‌شده برای درمان شکستگی ناشی از فشار مهره‌های کمر، طوری طراحی‌شده‌اند که از خم شدن فرد به سمت جلو ممانعت کنند. این بریس ها ستون فقرات را مستقیم نگه می‌دارند. این کار فشار وارده بر روی مهره‌ی شکسته شده را کاهش داده و به آن فرصت بهبودی می‌دهد. این بریس ها همچنین از ستون فقرات محافظت کرده و از ایجاد شکستگی‌های دیگر پیشگیری می‌کنند.
روش‌های کم تهاجمی
ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی از عمل‌های جراحی توصیه‌شده توسط پزشک می‌باشند که برای درمان شکستگی مهره‌های کمر در اثر فشار طراحی‌شده‌اند.
ورتبروپلاستی
یک عمل جراحی کم تهاجمی که در طول آن یک سیمان مخصوص به درون بدنه‌ی مهره‌ی شکسته شده تزریق می‌شود. این روش عموماً برای تسکین درد و تقویت بدنه‌ی مهره‌ی موردنظر استفاده می‌شود.
کیفوپلاستی
یک عمل جراحی کم تهاجمی که در طی آن یک بالن خالی را به درون استخوان شکسته شده وارد کرده و سپس آن را باد می‌کنند. این کار موجب بازیابی ارتفاع طبیعی مهره می‌شود. سپس یک سیمان مخصوص به درون فضای ایجادشده تزریق می‌شود تا مهره را در محل مناسب خود نگه دارد.
درمان با عمل جراحی
عمل جراحی مسئولیت بسیار سنگینی بوده و تنها زمانی در نظر گرفته می‌شود که مدارکی مبنی بر ناپایداری جدی ستون فقرات در اثر شکستگی مهره‌ها وجود داشته باشد. برای مثال درصورتی‌که شکستگی منجر به از دست رفتن ۵۰ درصد از ارتفاع مهره شود، عمل جراحی به‌منظور پیشگیری از فشار آوردن استخوان‌ها به اعصاب نخاعی و ایجاد آسیب‌های بیشتر، امری ضروری است.اگر عمل جراحی برای برداشتن فشار از روی نخاع موردنیاز باشد، می‌توان آن را به دو طریق قدامی و خلفی انجام داد. می‌توان از برخی روش‌های ثابت سازی داخلی نیز استفاده کرد تا مهره‌ها در طول فرایند بهبودی در جای خود بدون حرکت باقی بمانند. به دلیل خطرات و عوارض همراه با این عمل، ثابت سازی مهره‌ها تنها در موارد شکستگی‌ها شدید مورداستفاده قرار می‌گیرد. تکه‌های استخوانی نیز درصورتی‌که باعث فشار آمدن به اعصاب شوند، باید از بین بروند.
عوارض عمل جراحی
عوارض عمل جراحی شکستگی مهره‌های کمر در اثر فشار عبارت‌اند از:
• ناپایداری سگمنتال یا بخشی
• بدشکلی‌های کیفوزی و قوز مانند
• عوارض عصبی
به دلیل این که این عمل جراحی در اطراف نخاع و اعصاب آن صورت می‌پذیرد، عمل جراحی کمر همیشه به‌عنوان یک عمل بسیار حساس و دارای خطرات بالقوه تلقی می‌شود. بنابراین مهارت جراح در این عمل بسیار اهمیت دارد.
